Fenerbahçe ile Galatasaray arasındaki "Tarihi Fark"

GİRİŞ:


Kim söyleyebilir artık futbolda ekonominin rolü/payı minördür diye?
Altyapısından bilmem kaç tane futbolcu çıkaran Barcelona bile borç içinde yüzerken hem de.
Kalıcı başarılar ve seviye atlamak için yeter ve gerek şart, maalesef para artık.

Türkiye'de; son 10 yılda maddi durumu en iyi kulüp bilindiği üzere Fenerbahçe.

Galatasaray 40 kere iflasın eşiğinden döndü.
Beşiktaş Avrupa'dan men edildi, küçüldü.
Trabzonspor'un hali ortada.

Ama gelinen noktada Galatasaray'ın, anormal derecede yüksek borcu ve borç-alacak farkı mevcutken, bunca harcadığı paradan sonra hala Çilek, Kaka muhabbetlerinin dönmesi irrasyonel.

Fenerbahçe bile; Galatasaray'dan neredeyse bir sıfır daha az borca sahip olmasına rağmen, Financial Fair Play derdine adımlarını korkarak atarken, Galatasaray'ın neye güvendiğini anlamak zor. Altında hile hurda aramak ise bir o kadar kolay ve tabii.

Bu girizgahtan sonra, bir soruyla devam edelim:

Para, bu denli önemli bir role sahip olduysa futbolda; futbol takımlarının geleceğini belirleyen en önemli unsur ekonomileri değil midir?

Cevabı basit sanırım.

O halde gelin Fenerbahçe ile Galatasaray'ın "geleceklerini" bu yönüyle ele alalım.


GELİŞME:



Nedir gelir kalemleri bu 2 kulübün?

1. TSL yayın gelirleri ve ödüller
2. UEFA müsabakaları yayın gelirleri ve ödüller
3. Forma, ürün gelirleri
4. Stadyum gelirleri
5. Sponsorluk gelirleri
6. Maç günü gelirleri
7. Diğer

Bunlar operasyonel futbol gelirleri.

Tabi bir de sermaye yapısını etkileyen/belirleyen kalemler var. Borsada işlem gören hisseler mesela.

Yazının anafikri olmadığı için, bilançolara girmeden özet bilgiler vereceğim.

• Toplam Borç: Güncel rakamlar her iki kulüp için de daha az olabilir ancak burada aslolan şey, iki kulübün mukayesesi ve bu anlamda oranları.
• Yükümlülük: Borç harici, geleceğe dönük sözleşme yükümlülükleri. Son transferlerle ufak değişiklikler olabilir.
• Borç + Yükümlülük: Henüz borç kaydedilmemiş geleceğe dönük yükümlülükler ile, borçların toplamı.
• Dernek + A.Ş. Konsolide Borç: 2 kulüp de dolar cinsiden açıklıyor. Yukarıdaki rakamlar her iki kulübün Sportif A.Ş. değerleri. Bu kalemde ise, Toplam borçlara, dernek borçlarının eklenmiş hali bulunmakta. Bu anlamda; Galatasaray'ın konsolide borç ve yükümlülükleri toplamı 1 Milyar TL'ye oldukça yakın seyretmekte.
• Özkaynak: Görüldüğü gibi Fenerbahçe'de artıda, Galatasaray'da ekside.
• Yıllık ortalama gelir: Yukarıdaki rakamlar 2011 futbol operasyon gelirleridir. Burada Galatasaray, Şampiyonlar Ligi geliri ile Fenerbahçe'ye yaklaşacaktır.
• Halka açıklık: Sportif A.Ş.'lerin halka açıklık oranlarıdır. Yani; Fenerbahçe, kendi şirketinin % 85'ine, Galatasaray ise % 55'ine sahiptir.

Tablo ortada. Rakamlar 3 aşağı 5 yukarı değişiklik gösterebilir ama çap bu.

Galatasaray, SPK'nın kıyağı ile küçük yatırımcısına madik attı ama ancak 90 Milyon TL gelir elde edebildi. Bir dalga daha bedelli sermaye artırımı yapacağı konuşuluyor ama nakit koyamayacak Galatasaray, bu sefer hangi izafi/hayal ürünü gelirini sermaye olarak gösterecek, meçhul.

Bu tabloda; Galatasaray, şapkadan tavşan çıkarsa dahi borçları buhar olup uçmayacak.

Ha ama irili ufaklı kalemlerle gelirlerini artırabilir ve en iyi ihtimalle Fenerbahçe'nin gelirlerine yaklaşabilir.

Ya da diyelim ki; arkalarına aldıkları rüzgar ile Türkiye ve Avrupa'da elde edecekleri başarılarını realize ederek, Fenerbahçe'nin gelirlerini geçebilirler.

SONUÇ:

Mevcut gelirler, giderler, borçlar-alacaklar bir kenara;

Gelelim "Tarihi farkı" yaratacak 2 konuya.

• Halka açıklık - Borsa
• Halka açıklık - Kongre

Halka Açıklık - Borsa

Galatasaray'ın halka açıklık oranı % 45, Fenerbahçe'nin % 15.

Fenerbahçe'nin halka açıklık oranının da % 45'e geldiğini varsayalım. Yani Fenerbahçe'nin % 30'luk bir halka arz işlemi yaptığını farzedelim. Bunu % 10'luk arzlarla 3 aşamada yapsa ya da, son dönemde % 0,6 için 8,5M .-TL topladığı gibi, "dinamik" olarak satsa, elde edeceği minimum rakam 368.- Milyon TL.

Bu rakam Fenerbahçe'nin neredeyse tüm borç ve yükümlülüklerini sıfırlamaya yetecek bir tutar.

Galatasaray'ın ise artık arz yapabileceğini sanmıyorum. Yapsalar yapsalar, zorunlu bedelli sermaye artışında, rüçhan hakkını ödemeyen hissedarların paylarını düşük fiyatla geri alıp, yukarıdan, yabancılara satarlar. 

Koyun cebe.

Halka Açıklık - Kongre

Zurnanın zırt dediği yeri sona sakladım.

Başkan Aziz Yıldırım'ın ufak ufak dillendirmeye başladığı ve Eylül ayında açıklayacağı 1 Milyon Fenerbahçe Kongre Üyesi Projesi.

İlk adımlarını Fenerbahçe Kart ile atmıştı Aziz Yıldırım. 

300.000'leri geçti, çok basit imtiyazlar sağlayan ve esasen fazla bir vasfı olmayan Taraftar Kart.

Fenerbahçe bir zümre takımı değil, halk takımı.

Ve bu sefer, gerçekten halka açılıyor Fenerbahçe.

10.000 seviyesindeki kongre üyesi genel kurulunu, 1 Milyon seviyesine çıkartmak için yola çıkıyor.

İçeriğini yakında hepimizin öğreneceği bu proje ile;

Yüzbinlerce Fenerbahçeli; kulübüne kongre üyesi olabilecek, oy hakkına sahip olacak, başkan seçilebilecek, yönetime girebilecek.

Mevcut Kongre Üyelerinin mertebelerine muhtemelen belli bir süre sonunda geçilecek bu sistemde, Fenerbahçeli'nin en büyük hayali gerçek olacak.

Mevcut sistemde Kongre Üyelik bedeli 10.000.-TL. Yıllık aidat ise 50.-TL.

Sistemde 10.600 kongre üyesi var. Görüleceği gibi aidat geliri pek de kayda değer değil bugün kü haliyle.

Projede giriş bedeli henüz bilinmiyor, aidat hakeza.

Gelin biz çok basit bir simülasyon yapalım:

Giriş Bedeli 1000.-TL olsa, aidat da 100.-TL

Her 100.000 giriş için kulüp/dernek kasasına 100 Milyon .-TL koyacaktır.

Ayrıca her 100.000 üyenin kulübe yıllık aidat getirisi 10 Milyon .-TL olur.

Hedef 1 Milyon; gerçekleşirse, Başkan Divan Kurulu'nda söylediği gibi 1 Milyar TL'yi Fenerbahçe kasasına koyar. Yıllık aidat geliri de 100 Milyon .-TL'yi bulur.

Kongre üyeliği, en az taraftar kart kadar "satsa"; 300 Milyon .-TL'yi kasasına koyar Fenerbahçe, yıllık 30 Milyon TL'lik aidat geliri de cabası.

Rakamlar, adetler değişebilir. Ama yine, çap bu.

Peki ya Galatasaray?

İşte Galatasaray'ın Fenerbahçe ile rekabet edemeyeceği bir mecra. Galatasaray, Galatasaray Lisesi'nin takımıdır ve kongre üyeliği şartları aşağıdaki gibidir:

Giriş bedelleri:

• Galatasaray Lisesi Mezunları 600 TL,
• Aile Bireyleri 2.500 TL;
• Bu Kategoriler Dışındaki Müracaatlar 10.000 TL,
• Sporculuktan Üye Olanlar 1.250 TL.

Üyelik şartları/kontenjanları:

• A Grubu - Galatasaray Lisesi’nde en az iki yıl okumuş olanlar.
• B Grubu- Kulüp Başkanının önerisi ile takvim yılı başına en fazla 15 (on beş) kişi, başka bir kayıt aranmaksızın üye olabilir.
• C Grubu- En az 5 (beş) yıl süre ile amatör veya profesyonel olarak  Kulüp adına yarışmalara katılmış, spor yaşamını Kulüpte tamamlamış, bu hususu Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü veya ilgili federasyondan alınan yazılı belge ile kanıtlamış ve spor yaşamını tamamladıktan sonra 5 (beş) yıl içinde üyeliğe başvuran sporcular. (Kulüp menfaatleri doğrultusunda transferi gerçekleşen sporcular Yönetim Kurulu kararı ile spor yaşamını Kulüpte tamamlamış olma koşulundan muaf tutulabilirler)
• D Grubu- En az 5 (beş) yıllık üyelerin çocukları ve eşleri.
• E Grubu- Yukarıdaki grupların dışında kalanlar.

Daha fazla birşey eklemeye gerek yok sanırım.

Galatasaray'da; istisnalar hariç, Galatasaray Lisesi mezunları kongre üyesi, yönetici, başkan olur ve/veya oy hakkına sahiptir.

Yani; Galatasaray borsada halka açılabilir ama Fenerbahçe gibi, kongrede açılamaz.

Ve işte "tarihi fark" da buradan gelir.

Not: Galatasaraylılar muhtemelen taşınmazlarını öne sürerek zenginlik gösterisi yapacaklardır. Ancak Riva ve Su Ada'yı kısa ya da uzun vadede sat(a)mayacaklarını çok iyi biliyor olmaları lazım. Buralardan ciddi oranda yüksek gelirler elde edebilecekleri şartlar ise henüz yok. Gelecekte olur mu meçhul.